EYT Yasası ile Emeklilik Süreçleri ve Sonuçları
EYT Yasası ile Emeklilik Süreçleri ve Sonuçları
3 Mart 2023’te yürürlüğe giren EYT yasası, milyonlarca kişiyi etkileyen önemli bir düzenleme olarak dikkat çekti. Üzerinden iki yıl geçmesine rağmen, EYT ile emekli olanların sayısı ve süreçleri hala gündemde. EYT yasası ile birlikte yaklaşık 2 milyon 900 bin kişi emeklilik hakkı elde etti. Bu durum, emeklilik sisteminde önemli değişikliklere yol açtı.
EYT yasası çıkmasaydı, 700 bin kişi zaten emekli olacaktı. Ancak yasa ile birlikte 2 milyon 200 bin kişi, yaş beklemeden emekliliğine kavuştu. Bu kişilerin büyük bir kısmı 4/A SSK statüsünden emekli oldu. EYT yasası, emeklilik hakkı elde edenlerin büyük çoğunluğunun SSK’dan emekli olmasını sağladı.
Emeklilik İstatistikleri
EYT yasası sonrası emeklilik süreçleri, çeşitli istatistiklerle desteklenmektedir. Yaklaşık 150 bin kişi Bağ-Kur’dan, 50 bin kişi ise Emekli Sandığı’ndan emekli oldu. EYT sonrası yaş beklemeden emeklilik hakkı elde eden ancak henüz emekli olamamış yaklaşık bir buçuk milyon kişi bulunmaktadır. Bu durum, emeklilikteki belirsizlikleri artırmaktadır.
Yasa çıktığında durumu net olanlar, emeklilik için başvurularını yapmışlardı. Ancak eksik bilgileri olanlar, eksiklerini tamamlamaya çalışmaktadır. Emeklilikte en çok merak edilen sorulardan biri, hangi statüden emekli olunacağıdır. SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve Banka Sandığı gibi farklı statüler arasında seçim yapmak zorunda kalınmaktadır.
Emeklilik Statüleri ve Hesaplamalar
1 Ekim 2008 tarihine kadar sigorta başlangıcı olanların emekliliği, son 2.520 gün ödenen primlere göre belirlenmektedir. 1 Ekim 2008’den sonra sigorta başlangıcı olanlar için ise toplam ödenen prim gün sayısına bakılmaktadır. Hangi statüden çok gün varsa, o statüden emekli olunacaktır. Bu durum, emeklilik hesaplamalarını karmaşık hale getirmektedir.
Örneğin, 1980 doğumlu bir kadın sigortalı, 1998’de 4/A SSK olarak işe başlamış ve 2004 yılında devlet memuru olmuştur. Toplamda 6.260 günü bulunmaktadır. Ancak 7.200 günle Emekli Sandığı’ndan emekli olabilmesi için 940 gün eksik kalmaktadır. Bu tür hesaplamalar, emeklilik süreçlerinde dikkatli olunması gerektiğini göstermektedir.
Dikkatli Hesaplamalar Gerekiyor
Emeklilik hesaplamalarının dikkatli yapılması gerektiği açıktır. SSK’dan ilk işe başlama tarihine göre yaş şartı olmadan 5.900 günle emeklilik hakkı olduğu halde, son 2.520 gün içinde 4/A günleri eksik olduğunda, 301 gün daha çalışarak SSK’dan emekli olmak zorunda kalacaktır. Bu durum, birçok kişi için kafa karıştırıcı olmaktadır.
Sonuç olarak, EYT yasası ile birlikte emeklilik süreçleri önemli değişiklikler göstermiştir. Emeklilikteki belirsizlikler ve statü seçimleri, bireylerin geleceğini etkilemektedir. DÜNYA Gazetesi’nin 45. yıl dönümünde, bu başarıda emeği geçen herkese teşekkür edilmektedir.