Memurların Emekli İkramiyesi ve Sözleşmeli Personel Statüsü Üzerine Değerlendirmeler
Memurların Emekli İkramiyesi ve Sözleşmeli Personel Statüsü Üzerine Değerlendirmeler
Ziyaretçi sorusu: https://www.memurlar.net/haber/1125702/ adresimizde yayımlanan değerlendirmelerimize konu ziyaretçimizin '5510 a tabi memurlar emekli ikramiyesi alması için en son statü memurluk demişsiniz ama 4B yani sözleşmeli memur olursa emekli ikramiyesi yanar mı sonuçta memur olarak emekli olacak. Ayrıca 5434 e tabi memurlar emekli ikramiyesi alması için son statüsü memur olması gerekmiyor yazıyor ama bununla ilgili kesin bir bilgi yok. 5434 e tabi olup son statüsü memur olamayanların emekli ikramiyesi ödenmiyor. bunun için sgk yı mahkemeye verenler var fakat sgk vermemekte ısrar ediyor.' Şeklindeki sorusu üzerine konuyu değerlendirmekteyiz.
Detaylar/Değerlendirmeler:
Memur, Sözleşmeli Personel Statüsü:
Çalışma şekilleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 4 hükmünde belirtilmiştir. Kamu hizmetlerinin memurlar, işçi sayılmayan sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle yürütüleceği belirlenmiştir. Bu durum, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde önemli bir rol oynamaktadır.
657/4-A Memur olarak belirlenmiş olanlar genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini yapmak ile görevlendirilenler memurlar olmaktadır. Yani tamamıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında görev yapanlar olmaktadır. Bu kapsamda, sosyal güvenlik işlemleri de düzenli bir şekilde yürütülmektedir.
657/4-B Sözleşmeli Personel:
657/4-B Sözleşmeli personel olarak belirlenmiş olanlar ise Kamu kurumlarında yıllık sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu görevlileri olmaktadır. Bunlar hakkında 6/6/1978 tarihli ve 15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar uygulanmaktadır. Bu durum, sözleşmeli personelin haklarını ve yükümlülüklerini belirlemektedir.
Sosyal güvenlik kapsamındaki ifadesi de, bugün için her durumda 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar. Yani sosyal güvenlik kapsamında görevde iken SGK primleri işçi statüsünden gönderilen, emeklilik işlemlerinde ise memur statüsünden değil de işçilik statüsünden emekli aylıkları hesaplanan kişiler olmaktadır.
Emekli İkramiyesi Konusu:
Memurlara emekli ikramiyesi ödenmesi konusu 5434 sayılı Kanun hükümlerinde, 4/B sözleşmeli personele İş sonu tazminatı ödenmesi konusu da 6/6/1978 tarihli ve 15754 sayılı 'Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar' da açıklanmıştır. Bu durum, memurların emeklilik süreçlerinde önemli bir yer tutmaktadır.
Memurlara ödenen emekli ikramiyesinin mevzuat süreci, 5434 sayılı Kanun Madde 89 hükümleri ile birlikte 2829 sayılı hizmet bütünleşmesini sağlayan Kanunun 12 nci maddesi de esas alınmaktaydı. Bu durum, emekli ikramiyesinin hesaplanmasında önemli bir kriter olmaktadır.
İş Sonu Tazminatı Konusu:
657/4-B kapsamında sözleşmeli olanların emekliliklerinde iş sonu tazminatı ödemesinde esas alınan hükümlerde 6/6/1978 tarihli, 7/15754 sayılı Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın hükümleri uygulanmaktadır. Bu durum, sözleşmeli personelin emeklilik haklarını belirlemektedir.
İş sonu tazminatı ödemelerinde emsal belirleme hususları ile uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Cumhurbaşkanlığı yetkilidir. Bu durum, sözleşmeli personelin haklarının korunması açısından önemlidir.
Sonuç Bağlamında Değerlendirmelerimiz:
657/4-B kapsamında olanlar memur statüsünde emekli olmamaktadırlar. Emeklilik statüleri işçi statüsünden hesaplanan aylık sistemine dahil olmaktadırlar. Dolayısıyla çalışma şekillerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri esas alınmış olsa da, emeklilik statüleri işçi statüsünde olduğu için 'Emekli İkramiyesi' adı altında olmayıp 'İş Sonu Tazminatı' adı altında yukarıda belirttiğimiz şartların yerine getirilmiş olması şartıyla görev yaptıkları Kurumlarca ödenmesi gerektiğini söyleyebiliriz.
Ayrıca, 5434 kapsamında olanlar için statü farkı aranmadan sadece emekli aylığı bağlanması şartıyla ve 1475 sayılı Kanun Madde 14 hükümleri de dikkate alınmak suretiyle memurluk sürelerine emekli ikramiyesi ödenmekte, son statünün memur olma şartı aranmamaktadır.